Pismo o zajęciu wierzytelności od urzędu skarbowego potrafi zaskoczyć każdego przedsiębiorcę. W praktyce oznacza ono, że Twój kontrahent ma zaległości podatkowe, a organ egzekucyjny próbuje je odzyskać poprzez środki, które Ty miałeś mu wypłacić. W takiej sytuacji to właśnie Ty – jako dłużnik zajętej wierzytelności – musisz złożyć formalną odpowiedź i poinformować urząd o stanie rozliczeń.
W tym artykule wyjaśniamy, jak wygląda procedura zajęcia wierzytelności, jakie elementy powinna zawierać odpowiedź, w jakim terminie należy ją złożyć i jakie są konsekwencje braku reakcji. Na końcu znajdziesz również przykładowy wzór pisma, które możesz dostosować do swojej sytuacji.
Czym jest zajęcie wierzytelności?
Zajęcie wierzytelności to środek egzekucyjny stosowany przez urząd skarbowy lub inny organ egzekucyjny. Polega na tym, że organ kieruje do dłużnika zobowiązanego zawiadomienie o zajęciu wierzytelności. Od momentu doręczenia pisma nie możesz już przekazywać pieniędzy swojemu kontrahentowi – środki powinieneś przelać bezpośrednio na rachunek wskazany w piśmie.
Zajęcie wierzytelności dotyczy nie tylko typowych faktur, ale również innych należności, takich jak kaucje, odszkodowania czy wynagrodzenia z umów cywilnoprawnych. Kluczowe jest to, że obowiązki dłużnika zajętej wierzytelności powstają automatycznie z chwilą doręczenia zawiadomienia.
Termin i obowiązek odpowiedzi
Masz 7 dni od doręczenia zawiadomienia, aby złożyć odpowiedź do organu egzekucyjnego. Jest to twardy termin wynikający z art. 89 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Brak reakcji w tym czasie oznacza ryzyko nałożenia kary pieniężnej.
W odpowiedzi musisz wskazać, czy uznajesz wierzytelność, w jakiej wysokości oraz czy i kiedy przekażesz środki do organu. Jeśli odmówisz przekazania pieniędzy, musisz podać konkretny powód – np. brak wierzytelności, jej niewymagalność, potrącenie sprzed zajęcia czy wcześniejszą zapłatę. Warto również poinformować, czy toczy się postępowanie sądowe dotyczące tej wierzytelności.
Co powinna zawierać odpowiedź?
Skuteczna odpowiedź powinna być jasna i konkretna. Powinna zawierać trzy podstawowe elementy:
- Uznanie wierzytelności – informację, czy i w jakiej wysokości istnieje zajęta wierzytelność.
- Deklarację przekazania środków lub odmowę – z wyjaśnieniem, dlaczego nie możesz przekazać pieniędzy.
- Informację o postępowaniach – jeśli sprawa dotycząca wierzytelności toczy się w sądzie lub przed innym organem.
Dodatkowo pismo powinno zawierać dane identyfikacyjne firmy, oznaczenie organu egzekucyjnego, sygnaturę sprawy oraz datę. Warto dołączyć dowody, np. kopie faktur, potwierdzenia przelewów czy oświadczenia o potrąceniu.
Kiedy można odmówić przekazania środków?
Istnieje kilka sytuacji, w których odmowa przekazania środków będzie uzasadniona i skuteczna. Najczęstsze przypadki to:
- brak wierzytelności lub jej wygaśnięcie,
- wierzytelność niewymagalna lub warunkowa,
- wierzytelność sporna i toczące się postępowanie sądowe,
- potrącenie dokonane przed doręczeniem zajęcia,
- zapłata dokonana przed doręczeniem zawiadomienia,
- brak właściwości – gdy nie jesteś dłużnikiem tej wierzytelności,
- zbieg egzekucji – gdy różne organy zajęły tę samą wierzytelność i nie wskazano jeszcze organu właściwego.
Każdy z tych powodów wymaga jednak odpowiedniego udokumentowania. Dlatego zawsze warto dołączyć dowody do odpowiedzi.
Konsekwencje braku reakcji
Zignorowanie zawiadomienia o zajęciu wierzytelności może prowadzić do poważnych konsekwencji. Organ egzekucyjny może nałożyć karę pieniężną do 3 800 zł, i to wielokrotnie, aż do wykonania obowiązku. Kara może zostać nałożona na pracownika odpowiedzialnego za wykonanie obowiązków lub na członka zarządu spółki.
Dodatkowo brak reakcji może narazić Cię na odpowiedzialność odszkodowawczą wobec organu egzekucyjnego. Dlatego zawsze warto złożyć odpowiedź – nawet jeśli ma być odmowna.
Wzór odpowiedzi na zajęcie wierzytelności
Poniżej znajdziesz prosty wzór odpowiedzi, który możesz dostosować do swojej sytuacji:
[Pełna nazwa firmy / imię i nazwisko]
[NIP / PESEL, KRS]
[Adres]
[Organ egzekucyjny – nazwa i adres]
[Sygnatura / znak sprawy]
[Data]
OŚWIADCZENIE DŁUŻNIKA ZAJĘTEJ WIERZYTELNOŚCI
1) Uznaję wierzytelność przysługującą [nazwa kontrahenta] w wysokości [kwota] zł, płatną do dnia [data].
/ Oświadczam, że wierzytelność nie istnieje / jest sporna / została uregulowana w dniu [data].
2) Środki w wysokości [kwota] zł przekażę na rachunek organu egzekucyjnego do dnia [data].
/ Odmawiam przekazania środków z powodu [uzasadnienie].
3) Toczy się / nie toczy się postępowanie dotyczące zajętej wierzytelności. [Szczegóły postępowania].
Załączniki: [kopie faktur, potwierdzenia przelewów, oświadczenia o potrąceniu, dokumenty sądowe].
[Podpis osoby uprawnionej]
Podsumowanie
Odpowiedź na zajęcie wierzytelności to obowiązek, którego nie można bagatelizować. Pismo należy złożyć w ciągu 7 dni od doręczenia zawiadomienia i musi zawierać jasne stanowisko w sprawie. Jeżeli wierzytelność istnieje – środki trzeba przekazać organowi. Jeżeli nie – należy wskazać powód odmowy i przedstawić dowody. Dobrze przygotowana odpowiedź pozwala uniknąć kar i zabezpiecza interesy Twojej firmy.
